IMLEGEND
Aileden
Merhaba tankçılar.
Geçen gün oyunda bir arkadaşın KV-2 ve üzerinde devasa 152mm'lik M-10 topuyla aynen bir TD edası içinde pusup 500 metreden scout indirmeye çalıştığını görünce, sinirlerime mukavemet edemeden ingilizce sövmeye başladım. Neden sonra bu arkadaşların toplar hakkında bilgisi olmadığı için küfrü haketmediklerini, yalnızca bilgilendirmeye muhtaç olduklarını düşünerek bu küfrümden pişman oldumsa da yine görsem yine söverim. Sonra da biz Türk oyuncular içinde yeni başlayan arkadaşlara toplarla ilgili birkaç lâzım bilgiyi bildiğim kadarıyla aktarmak istedim.
Öncelikle tanklarda kullanılan topların 5 farklı özelliğinden bahsedip, +1 olarak da önemli bir tank özelliğini irdeleyip, sonra hangi özelliklere sahip top ile hangi stilde oynamak makuldür onu göreceğiz. Daha anlaşılır olması için KV-2 için olan M-10 topu üzerinden örnekleme yapacağım.
Tank Top Özellikleri
1-Hasar Puanı (Resimde Hasar Ortalaması)
Topun tek bir delişte verebileceği ortalama hasar puanıdır. Başarılı bir delme sonrası verilecek olan hasar bu değerin maximum %125'i, minimum ise %75'idir. HP cinsinden tabir edilir( Orjinali Health Point olan ya da Health Pool olan bu ingilizce tabirin Hayat puanı ya da Hasar Puanı olarak Türkçeye çevrilerek aynı kısaltmanın kullanılabilmesi tamamen tesadüftür. Düşman tanka İsabet eden ve zırhı delip geçebilen bir merminin verebileceği en yüksek hasarı bildirir. Farklı çekirdek türleri (mermi tipleri) için farklı değerlere sahiptir. Genellikle Zırh delici mermilerde hasar puanı ortalama iken, Yüksek Patlayıcılı mermilerde verilebilecek hasar puanı çok daha fazladır.Yüksek Patlayıcı mermi açıklamasında gözüken ortalama hasar, bu merminin zırhı delmesi durumunda verdiği ortalama hasardır, ki bu çok nadir olur. (Yüksek patlayıcılı mermilerin deliciliği (penetrasyon), Zırh Delici muadillerine kıyasla oldukça düşüktür.) Öte yandan, zırh delici mermilere (AP - Armor Piercing) kıyasla Yüksek Patlayıcılı mermilerin farkı, zırhı delemeseler bile, düştüğü yerde patlayıp belirli bir çapta dağılarak bir miktar hasar vermeleridir. Bu yüzden topçular çoğunlukla bu türden mermi atarlar ki vuramasa dahi patlama yarı çapı içinde kalan tank parçaları varsa hasar alsın veya zarar görsün. Yüksek değer daha iyi.
Topun özelliklerine baktığımızda hasar ortalamasında gördüğümüz # / # / # değerleri, farklı çekirdek türleri için geçerli olan hasar puan ortalamalarıdır. Büyük çoğunlukla AP / APCR / HE olarak sıralanır. Yani bizim M-10 topundan örneklersek;
700 / 700 / 910 değeri bize şunu anlatıyor: Eğer bu top Zırh delici (AP) mermi kullanırsa ve başarılı deliş gerçekleşirse verilecek ortalama hasar 700 HP'dir.
Eğer bu top Gold mermi atarsa (APCR) ve başarılı deliş gerçekleşirse verilecek ortalama hasar 700 HP'dir
Eğer bu top Yüksek Patlayıcı (HE) mermi atarsa ve delebilirse, 910 ortalama hasar verecektir.
2-Zırh Delme Değeri
Topun mermiye verebileceği ortalama delme kuvvetidir. Zırh delme ortalama değerin %25 fazlası olabileceği gibi, %25 eksiği de olabilir. Yani Hasar puanı ile aynı mantıktadır. milimetre cinsinden (mm) belirtilir. Mermi zırha isabet ettiğinde, gidiş yolu ile zırha çarptığı andaki vurduğu açıya göre merminin karşılaştığı efektif zırh değeri değişir. Buna bağlı olarak da ya delme gerçekleşir ya da sekme olur. Zırh delme şiddeti Zırh Delici mermilerde yüksek iken Yüksek patlayıcı mermilerinde zırh delme değeri çok daha düşük olur. Yani aynı namludan çıkan iki farklı çekirdek türündeki delme değeri ve hasar puanı farklıdır. Yüksek değer daha iyi.
Topun özelliklerine baktığımızda ortalama delme değerlerinde gördüğümüz # / # / # değerleri, farklı çekirdek türleri için geçerli olan delme ortalamalarıdır. Büyük çoğunlukla AP / APCR / HE olarak sıralanır. Yani bizim M-10 topundan örneklersek;
110 / 206 / 86 değeri bize şunu anlatıyor: Eğer bu top Zırh delici (AP) mermi kullanırsa ortalama 110 mm (+%25 - %25 olabilir) zırhı delebilir.
Eğer bu top Gold mermi atarsa (APCR) ortalama 206 mm (+%25 - %25) zırhı delebilir. (wuuuhuuu bu gerçekten çok iyi bir değer!!)
Eğer bu top Yüksek Patlayıcı (HE) mermi atarsa ortalama 86 mm (+%25 - %25) zırhı delebilir.
Buradaki değerleri yorumladığımızda, Zırh delici mermilerin yüksek nüfuza sahip olduğunu, buna mukabil ortalama hasarının HE mermiden düşük olduğunu görebiliyoruz. Öte yandan Yüksek Patlayıcı merminin delme kuvveti zırh delici mermiden daha düşük ancak verebileceği hasar daha fazladır. Bu istisnasız her top için böyledir.
Bilmekte fayda olan bir bilgi de şudur: AP mermide mesafeden etkilenme ve delme kuvvetinin düşmesi söz konusu iken, HE mermi mesafeden etkilenmez.
3-Atış Sıklığı (RoF [Rate of Fire])
Mermi adeti / 1 dakika olarak hesaplanır. Yani topun 1 dakikada atabileceği mermi sayısıdır. Bu değer doğrulan mermi yükleme zamanı ile alakalıdır. Yani yukarıda vediğimiz 152 kalibre M-10 topundaki atış sıklığı 2,5 olarak belirtilmiştir. Bu da demek oluyor ki dakikada 2,5 mermi atıyor, yani 60 / 2,5 = 24 saniye mermi yükleme süresi var. Bu oyundaki toplar arasında en yüksek değerlerden birisi. Tabii bu değerin yüksek olmasını değil, düşük olmasını istiyoruz, ki atış sayımız yükselsin. Yani yüksek değer daha iyi.
4-Hassasiyet (100m'de isabet)
Topun her 100 metredeki sapma oranıdır. Yukarıdaki M-10 topundan örnekleyecek olursak, 0,6 değeri bize; tam nişan aldıktan sonra (yani nişan retikülünün olabildiğinde küçülmesini bekledikten sonra) 100 metreden bir düşmana ateş ettiğimizde, mermi 0,6 metre yani 60 santimetre kadar hedef aldığımız noktadan sapacak. Tabii mesafe uzadıkça bu değer de büyüyecek. Yanii 300 metreden bir düşmana bu topla atarsak 0,6 x 3 =1,8 metre mermi sapabilir. Kesin sapacak diye birşey yok, bu mürettebatınızın eğitim seviyesine ve yeteneklerine bağlı. Daha çok da şansa.. Değer ne kadar küçük olursa, top o kadar kararlı olur. Yani küçük değer daha iyi.
5-Nişanlama süresi
Nişan alınırken okunacak olan duadır. Besmele ile başlanır.. Dızzzztt... değil değil, tövbee estağfurullah...
İsminden de anlaşılacağı üzere, bir noktaya alınan nişanın "Tam nişan" durumuna gelene kadar topun geçirdiği süredir. Saniye cinsinden belirtilir. M-10 topu için bu sürenin 4 saniye olduğunu görüyoruz. 4 saniye yine toplar arasında uzun bir süredir. 2 saniye civarı bir nişan süresi ortalama değerdir. Yani bu topu kullandığınızda ortalamadan 2 kat daha fazla nişan almak için beklemeniz gerekecek demektir. Tier 6 olan ve 900 Hp vuran bu top için, gayet normal bir değer.
(5+1=6) -Yükselme/Alçalma açısı
Taret üzerinde bulunan topun merkeze bağlı noktadan dikey olarak yapabileceği açı miktarıdır. Bu özelliği +1 olarak yazıyorum çünkü direk olarak topla alakalı ama topun bir özelliği değil, sahip olduğunuz tankın bir özelliği. Yani aynı topu kullanabilen 2 farklı Tankta bu değer farklı olabilir. Topa sabitlenmiş bir değer değildir. Ancak işlevsel olarak bakıldığında topa taalluk eden bir hassadır ve direk olarak oynanış tarzını etkiler. Derece olarak belirtilir. Maalesef ki ne top özelliklerinde ne de tank özelliklerinde bu değeri görmeniz mümkün değil. Ya da ben aradım o kadar bulamadım. Oyun içinden bu değerin görülebildiği bir yer varsa, PM atarsanız düzeltirim hem öğrenmiş olurum. M-10 topundan örnekliyorduk, bu topun kullanıldığı tek tank KV-2 olduğu için bu topa ait Yükselme Alçalma açısı sabittir ve o da -7°/+12° derecedir diyebiliriz. Tabii buradan da şunu anlarız; KV-2 tankının yükselme ve alçalma değeri -7°/+12° derecedir.
Kalibre
Kalibrenin normalde kendisi bir ölçü birimidir. 1 kalibre = 0.254mm'dir. WoT'un burada zaten ölçü birimi olan bir değeri mm cinsinden sıfatlandırması yanlıştır. Buraya kalibre değil, çap demesi gerekirdi. M-10 topu için örneklersek, M-10 topunun çapı 152 mm ya da 152 / 0,254 = 598,42 kalibredir. Yani burda kalibre olarak asıl kast edilen şey, topun çapıdır. Topun çapı ne kadar büyük olursa vereceği hasar miktarı da o kadar büyüktür. tier 6 tanklar arasında en yüksek çap'a sahip top M-10 topu; 152 mm dir. Bu değer, tier 10 tanklarda dahil (TD ve SPG hariç) oyundaki en yüksek değerdir. Dolayısı ile de verebileceği hasar devasadır, tabi delebildiği sürece. Çünkü çap arttıkça hem merminin zırh delme değeri düşecek hem de topun hassasiyeti bozulacaktır. Tabii yüksek tier lerdeki tanklardaki geniş çaplı toplarda bu durum dengelenmiş, hem çok hassas, hem çok hızlı (yani delme gücü yüksek) hem de yüksek çapta toplar kullanılmıştır.
Kullanılan top özelliğine uygun oynayış stilleri;
Şimdi yukarıda yazan teknik bilgileri kafamızda derleyip toparlayacak olursak, çok farklı parametrelere tabii toplar olduğunu rahatlıkla görüyoruz. Sadece Alman ağacında farklı 52 top çeşidi var. (wikiden saydım üşenmedim) Biz oyunu oynarken kullandığımız tanka bağlı olarak ve haritayı da düşünerek farklı oynayış şekilleri izlememiz gerekir. Bunun tank ayağında ve harita ayağında pek çok parametre var tabii, ancak mevzuu top olduğu için hangi tür topla ne yapılır hangisiyle ne yapılmaz bunu bilerek oynamalıyız. Bu küçük rehberi hazırlamaya beni davet eden durumu konu başında söylemiştim, hassasiyeti çok düşük olan bir topla arkadaşım snipercılık oynamaya çalışıyordu. Oysaki o mesafeden attığı 10 mermiden ancak 1'i veya anasından şanslı doğduysa 2'si tanka isabet edecek. Bakın sadece isabet edecek diyorum, nişan aldığı yere düşecek demiyorum. Çünkü M-10 topu için yazan 100m'de isabet oranı 0,6. Yani devasa bir değer.
1- Göğüs göğüse muharebe (kısa mesafe);
Düşmanla aranızdaki mesafenin birkaç metreye kadar inebildiği durumlar. Eğer burada bahsettiğimiz M-10 topuna sahip bir KV-2 sürüyorsanız, ve MM (Match Maker, takımları ayarlayan otomatik program) sizi top tier olarak oynatıyorsa, korkmadan bu tarz bir oyun stili çizebilirsiniz. Tabii bu düşmanın ortasına balıklama dalın demek değil. Birazcık hızlı orta düşman tankı veya bicirik bir hafif tankı etrafınızda dönerek sizi haşat edebilir. Size mühim bir kamu spotu: Hiçbir zaman red kit olmayın! Yalnız kahramancılık yapmayın! Sizi destekleyecek arkadaşlarınız mutlaka olsun. Yuvalar dağılmasın, bebeler öksüz kalmasın...
Göğüs göğüse müsait en mükemmel top çeşidi M-10 tarzı toplar. Kısa namlulu hasar gücü yüksek ve delme gücü nispeten düşük. Mesafeyi kısaltarak topun dezavantajı olan yüksek sapma hasasiyetini ortadan kaldırmış olursunuz. Ayrıca mesafeden kaynaklı AP mermi deliş gücü azalmasını da engellersiniz. Yani bu tarz bir top ile oynar iken düşmanla aramızdaki mesafe kısa veya orta-altı olmalı. Peki bu "kısa" ve "orta altı" mesafe kaç metre? Çok değişken ve göreceli bir kavram "kısa mesafe" tanımı.Kısa mesafeden benim kast ettiğim 100 metre altı. Orta mesafe ise 250 metre. Orta mesafe altı ise 200 metre altı. Açıkçası bu tip topların en kullanışlı olacağı yerler düşmanla karşı karşıya gelebileceğiniz yerler. Ya bir şehir haritasındaki dar geçitler, ya da köprüler veya yollar olabilir. Mesela dağ geçidi haritasında KV-2 tankınızda bu top varsa, kullanılacak olan 4 geçitin 3'ü de dar olduğundan, çok şanslısınız demektir. Ama bozkırlar veya Prokhorovka haritası sizin için bir kabusa dönüşebilir. Bu haritalarda da düşmanla kısa mesafede çarpışabileceğiniz noktaları tercih etmeniz gerekir. Ancak unutmayın, bu topun yükleme süresi ortalama 24 saniye! Yani atışı yaptıktan sonra sonraki mermiyi namluya sürene kadar sizi düşman ateşinden koruyabilecek bir korunak mutlaka bulun.
2- Orta Mesafe muharebe;
Düşman tankı ile aranızdaki mesafenin 200-350 metre arasında olduğu durumlardır. Oyun içindeki pek çok çarpışma genelde bu mesafelerde geçer. Tabii ki haritanın özellikleri de bu durumu etkileyen baş faktördür. Mesela açık arazi bir haritada, genelde düşmanı avlayabileceğiniz en müsait mesafe genelde orta mesafedir. Burada topunuzun sapma değeri atışınızı etkilese de, ıskalama şansınız mesafe çok uzak olmadığı için düşüktür. Ortalama 0,4 sapma değeri olan bir silah 250 metrede 1 metre kadar sapacaktır ki, çoğu tankın uzunluğu 4-5 metredir. Yani nişangahı bir tanka ortaladığınızda, enlemesine ıska geçme şansınız yok gibi birşeydir. Ama unutmayın, top sağa veya sola değil, yukarı veya aşşağı da sapabilir, yani dikeyde oluşabilecek bir sapma, yine ıska geçmenize sebep olacaktır. Her durumda, ister yüksek hassasiyetli olsun, ister düşük hassasiyetli olsun (extreme örnek teşkil eden toplar haricinde) çoğu tankçının en çok sevdiği mesafe orta mesafedir. Bu mesafeden düşmanı vurmak hem kolaydır hem de atış sonrasında saklanmak zahmetsizdir. (Kum nehri haritasında çöl ortasında papatya toplamıyorsanız tabii. Düşmana çok yaklaşmak da çok uzaklaşmak da, istisnai toplar ve tanklar hariç, istenmeyen durumlardır.
3- Uzak Mesafe savaşı (Sniper - Keskin Nişancı modu)
Bu tarz bir strateji, uzak mesafeden düşmana hasar verme üzerine kuruludur. Bu tarza en uygun Tank sınıfı "Tank Avcıları" olduğu gibi, bu tarza en uygun Irk da Almanlardır. Uzak mesafeden avlamak her ne kadar kolay bir işmiş gibi görünse de (özellikle henüz yeni başlamış ancak bir türlü tankını öğrenememiş oyuncular, spot olmadan ve çok hareket etmeden pustuğu yerden hasar verme sevdalısı olduğu için) yetenek gerektiren bir iştir. Çünkü uzak mesafelerden düşmanın zayıf zırh bölgesine isabet ettirmek zordur. Bir de buna mesafeden etkilenen AP çekirdekleri de eklenince, pek çok atışınız sekebilir. Konumuz uzak mesafeden nasıl keklik avlanır olmadığı için, sadece bu tarza uygun topların hangi özelliklere sahip olması gerektiğini söyleyip geçeceğim.
a- Hassasiyet. Topun 100m'de sapma oranının olabildiğince düşük olması gerekir. Genelde iyi eğitilmiş bir mürettebat ile (%100 eğitim, ve ilgili yetenekler) 0,38 ve altı hassasiyete sahip toplar çok iyi isabet oranı yakalar. Konuyu başlatmama sebep olan arkadaşın kullandığı top, yani yazıda bahsettiğim KV-2 M10 topu 0,60m hassasiyete sahip. Bazen burnunun ucunu bile vurmada zaaflar yaşayan bu top ile, elbetteki uzak mesafe hedeflere isabet oranınız çok düşük olacaktır. Ama şunu unutmayın: KV-2 çok özel bir örnektir. Yetenekli kullanıcılar KV-2 troll gun ile SPG tadında oyun oynayıp, HE çekirdekleri tepenize 500 metreden yağdırabilir. Sonuçta HE çekirdeğinin size zarar vermesi için illaki isabet etmesi şart değildir, splah damage denilen patlamadan doğan sıçrama hasarı ile de pek ala hatrı sayılır hasar alabilirsiniz.
b- Yüksek delme değeri. Ap mermiler uzak mesafelerde delici güçlerinin bir kısmını yitirirler. Bunun için kullanılan farklı hesaplar var ancak detaya girmeye gerek yok. Sadece Wot Wiki amcanın söylediği birşey var: 100m altı mesafelerde AP çekirdek kuvvet kaybetmez. Fakat sonrasında değerini yitirmeye başlar. Ancak tankın rütbesi (tier'i) yükseldikçe, fırlattığı merminin değer düşürmesi azalır. Örneğin;bir Leichttraktor olağan (yani ilk) topu ile ; 17.5%'a kadar normal AP çekirdekte, 51.4%'a kadar da APCR çekirdekte delme düşüşü yaşar, oysaki bir Maus Ap çekirdek ile sadece 2% civarında ve APCR çekirdek ile 15.4% civarında bir düşüş gerçekleştirir. Burada şuna dikkat ettiniz sanırım: paralı (gold) mermilerde delme gücü kaybetme oranı her zaman için AP'den çok yüksektir. O yüzden uzağa gold atarken iki kere düşünün. Bütün bunlar bir yana, HE çekirdekleri delme gücünden birşey kaybetmez. Ve delmese de yüzeyde patladığı için hasar verir. Böyle bakıldığında, uzağa HE mermi sıkmak daha mantıklı gibi geliyor.. (KMT'ler neden HE atıyor zannediyorsun.
Bu iki değeri iyi olan bir top, uzak mesafelerden çok iyi iş çıkaracaktır.
Alıntıdır.